27 de mar. de 2006

Hábeas corpus


Só unha ou duas veces ao ano iamos á Capital. Era nas vacacións que nos deixaba a escola, cando a miña nai deseñaba algún paseo que podía ser ao Zoo, a algúns dos cine do centro de Bos Aires, ou simplemente a camiñar pola rua peonil Florida, de ponta a ponta. E, para a miña irmá e mais eu, iso xa era unha expedición chea de vertixe e de emocións. A do ano 1983 lembroa moi especialmente porque só moito tempo despois entendin unha conversa que tiven coa miña nai.

-¿Que son esos dibujos de personas que hay por todas partes?
-¿Qué dibujos?
-Esos! los de las paredes y los del piso. Son como gente, mujeres y hombre y hay algunos de chicos...
-No son dibujos, son siluetas.

A precisión linguística da miña nai non me sorprendeu. Chamámolo "deformación profesional", neste caso dunha mestra moi recoñecida no seu traballo. Ainda que hoxe, 23 anos despois, penso que máis que rigor léxico foi un xeito desesperado de torcer o camiño do asunto.

-¿Y qué son esas siluetas?
-Son desaparecidos.
-... Y si están desaparecidos, ¿cómo hicieron para copiarles el cuerpo?

*********

A XUNTA OFRECE POR PRIMEIRA VEZ AXUDA INSTITUCIONAL AOS PARENTES DOS 300 DESAPARECIDOS GALEGOS
Arxentina berra "Nunca Máis" no 30 aniversario do golpe militar
[24/03/2006 15:07] Na noite do 24 de marzo de 1976 un golpe de estado militar poñía fin ao réxime democrático e instauraba unha terrorífica ditadura que durou até 1983 e que deixou tras de si máis de 30.000 desaparecidos. Entre eles 576 cidadáns de orixe española, dos que 300 eran galegos.

*********

DECLARACIÓN INSTITUCIONAL SOBRE OS DESAPARECIDOS DE ORIXE GALEGA DURANTE A DITADURA MILITAR ARXENTINA (1976-1983)
Entre 1976 e 1983, Arxentina estivo sometida a unha ditadura militar que fixo desaparecer milleiros de cidadáns daquel país, entre eles a algúns, arredor de trinta segundo os datos coñecidos ata o momento, de orixe galega. As súas familias levan anos demandando o apoio das institucións do Estado ás súas peticións de lembranza e apoio. Como impulso da memoria colectiva estableceron unha data conmemorativa, o 30 de setembro, na que cada ano e diante dun mural que con tal finalidade foi instalado na Oficina Cultural da Embaixada de España en Bos Aires, se honra á súa memoria.

*********

Hábeas corpus: "Tráeme el cuerpo", “que poseas tu cuerpo”, "preséntese el cuerpo", “que traigan el cuerpo”.

20 comentários:

Veloso disse...

Despois de tanta tristura e tanto horror, queda a dignidade, a esperanza, a xustiza. Que a blogosfera se convirta nunha Praza de Maio virtual e solidaria. Ergamos as pancartas. Unha aperta.
PS. Xa me contarás como fixo o licor de abelá para atravesar o océano.

edu disse...

as historias enormes e dolorosísimas non se poden contar enormes e dolorosísimas. porén, un pequeno fragmento, unha ollada breve a través da pechadura, é quen de transmitir moito máis e moito mellor o desacougo.

as nais da praza de maio xa non dan voltas arredor da pirámide. seguindo a idea de veloso, ocórreseme que podiamos poñer unha imaxe nos nosos blogs. e que as nais sigan dando voltas virtuais.

vou colgar unha no meu blog. a ver que vos parece.

Marcos Valcárcel López disse...

Esoutro día o Faro de Vigo publicaba unha nova (breve)sobre os 300 galegos desaparecidos na dictadura arxentina. Sorprendeume xa entón que a prensa convencional dedicase tan pouca atención a esta realidade histórica. Cales poden ser os motivos dese esquecemento, non sei se buscado ou non?

Marcos Valcárcel López disse...

Esoutro día o Faro de Vigo publicaba unha nova (breve)sobre os 300 galegos desaparecidos na dictadura arxentina. Sorprendeume xa entón que a prensa convencional dedicase tan pouca atención a esta realidade histórica. Cales poden ser os motivos dese esquecemento, non sei se buscado ou non?

TXARI disse...

hai poucas coisas que me conmovan tanto como as dictaduras arxentinas e chilenas, creo que porque nacín e crecín con elas...cando me falan de franco vejoo lonjano, como uma ira que foi amoeçendo en colchom lene, pero inexplicablemente ver a pinochet ou oir falar de vilela gêram em min um odio que nom gêra NINGUMA COISA máis...creo que é o único que ODIO(en maiúsculas), ver ao dictador rindose dos desaparecidos, e uma imagem que "creei para min": uma rapaça de dezaseis anos entrando desconcertada, ida, incrédula num estadio de fútbol usado como campo de concentraçóm. (creo que vira algo mui similar na película do 11-S)...só podería igualalo cos berros que erguín e as bágoas que derramei canda o prestige...así, eu creo que tamen som uma moderna nai da praça de maio...força

Ghanito disse...

Son incribles as historias dos cativos que medraron nunha famillia á que llos entregara o réxime, sen saber que son realmente. E cando descubriron a realidade...

Non querería estar no seu pelexo, que dor, odiar ós teus pais que non son os teus pais, ainda que sempre os quixeches, ou renunciar a quen és en realidade por amor a que te criou...

Canta dor. Cantas clases de dor medran nas dictaduras. En todas elas.

Ghanito disse...

Desculpade, onde dixen por amor a que te criou quería dicir por amor a quen te criou.

acedre disse...

Muitas veces esquecemos que vivimos en democracias. Boas ou malas pero democracias. Temos que ter na memoria esas tiranias e ditaduras que borran non so a liberdade senon as vidas e mesmo os corpos.
Un saudo e gracias por lembrarnos os desaparecidos e as nais da Plaza de Mayo.

Mr Tichborne disse...

Tentouse botar terra ó asunto, que se esquecese, trabucando "esquecer" con "superar" cando é todo o contrario. A tenacidade dalgúns para que se fixese memoria e se esixise xustiza é todo un exemplo. Non foi hai séculos, eses criminais andan ceibos.

Anônimo disse...

Só resta engadir á xustiza, a esperanza e a dignidade, que di veloso, o amor.
Unha aperta

estibaliz... disse...

Escalofriante e delicada, a lembranza. Delicada pola figura da túa nai, que intenta como preservarvos a través da precisión léxica.

Moitas grazas pola visita. O agasallo para min é que me visites ti. Encántame ter un fío invisible con Arxentina e os teus textos.

E si, deches no cravo: a sátira é catártica. Limpa. Purifica. E deixa bo alento.

Bicas invisibles

SurOeste disse...

Non esquezamos que aquí tamén se meteu todo debaixo da alfombra e que case é de mal gusto falar diso. O dictador segue no seu mausoleo, os seus descendentes gozando dos seus privilexios. Por que o Estado non lles expropiou aínda o Pazo de Meirás?

FraVernero disse...

'O horror, o horror'

Onte mesmo botaban no televexo esa película terribel, estarrecedora que é 'Garaxe Olimpo', de Marco Bechis. Unha película claustrofóbica que se fai moi difícil aturar para calquera cun mínimo de moral e sensibilidade, e que representa tan só un pequeno fragmento do que foi o Horror...
¿Como confiar na humanidade despois de cousas aí? É algo que teremos que aprender lenta e costosamente...

hojasdehierba disse...

Foi terrible o que pasou. Nada o poderá borrar. Pero penso que calquera aceno para que as familias se decaten de que a un e ao outro lado do océano, están cerca no corazón, é unha boa iniciativa.
Nunca máis siluetas...
Unha aperta.

Anônimo disse...

Sempre me gusta mirar para o lado positivo, o lado que nos invita a aprender de todo e non quedarnos no lamento.
Ben sei que estamos falando de palabras maiores, de siluetas difíciles de esquecer, mais a miña conclusión é ADIANTE.
Sempre adiante...

Unha gran aperta para ti, por ser unha persoa tan doce e cumpridora.
:)

Anônimo disse...

A min a túa historia lémbrame ao intento de golpe de estado de Tejero. Cóntanme os meus país, agora cun sorriso, a miña inxenua indiferencia ante o que vía na tele, que me debía parecer como se un John Wayne, en versión baixiño e con bigote, asaltase o parlamento.
Era demasiado cativo para comprender que significaba "a silueta" de Tejero.

Anônimo disse...

Cando o goberno de Aznar lle dera a espalda a Baltasar Garzón, naquel episodio histórico en que o Reino Unido detivera a Augusto Pinochet en atención á orden de busca e captura internacional que cursara a Audiencia Nacional epañola, dinme conta de cantos hai que prefiren "deixar correr " a historia, para que ninguén pregunte onde estaban eles "aquel día", e a qué se dedicaban. Só evitando a impunidade dos crimes feitos desde o estado, se poderá agardar que non se repitan no futuro.

torredebabel disse...

Xustiza. Esa, penso, é a palabra que ten que soar aquí e alá. Cos nosos desaparecidos pero tamén cos desaparecidos de Franco. E con todolos desaparecidos do mundo xa que, dende tempos primitivos, o home tomou con moito coidado o asunto da morte e do corpo despóis da morte. Roubar esa posibilidade é roubar o presente e o futuro dos que quedan e quitarlle a quen morreu "desaparecido" un dereito ancestral.
Moitas gracias a todos vostedes por acompañarme neste tema tan dificil. Gracias Veloso (tes razón, "Ergamos as pancartas"), Edu (fermosa imaxen das Nais da Praza de Maio a que puxeches na tua web), marcos valcarcel (o esquecemento neste caso é buscado... moi buscado), satine (sete palabras precisas e perfectas!), TXARI (cantas rapazas teñen pasado por esa imaxen que contas), e Ghanito (o pior non é "odiar ós teus pais que non son os teus pais", o pior é que moitísimas veces ese que pensabas que eran os teus páis foron os asasinos dos páis verdadeiros). Tamén gracias a acedre (nunca mellor momento de lembrar e valorar as democracias), Mr Tichborne (tes razón: eses criminais andan ceibos e iso non fala ben dos nosos xuíces), SZ (dixeches as palabras xustas), estibaliz... (sempre así de delicada e agarimosa!), SurOeste (gracias por lembrar tamén os terrores dalá. Tamén me pregunto: Por que o Estado non lles expropiou aínda o Pazo de Meirás??????), FraVernero (esa película é -como dixeches- estarrecedora pero tamén necesaria. É verdade que se fai dificil confiar na humanidade despois de cousas así...), hojasdehierba (tamén penso que son boas iniciativas), Marinha de Allegue (especialmente gracias polo lado positivo que sempre é necesario para mirar cara adiante), Larvós (cantas siluetas temos e cantas non debemos esquecer), e F. Miguez (tes moita razón cando sinalas que os que prefiren "deixar correr " a historia é porque teñen medo a quen poda preguntar onde estaban eles "aquel día").

Moitísimas gracias!
sodes increiblemente agarimosos comigo e non sei decilo de xeito máis apropiado pero síntome inmensamente agradecida.

verdello disse...

eu teño unha historia. quizais me podas axudar. poreime en contacto contigo pronto e cóntoche.

beixos

torredebabel disse...

claro, verdello. Acá deixo o meu mail: fiosinvisibles@gmail.com e agardo a tua carta!