30 de nov. de 2008

Dionisia


Dionisia López Amado
1928-2008

“Morreu Dionisia”. A voz triste, apagada pola pena, espallouse por ducias e ducias de teléfonos e móbiles, nunha fin de semana apocalíptica, na que un dioivo caeu sobre a cidade de Bos Aires. Se cadra, houbo quen recebiu a espantosa nova con sorpresa, con pasmo. A morte estivo sempre nas antípodas da vitalidade da galega Dionisia López Amado, integrante das Nais da Praza de Maio e fundadora da Comisión de Familiares de Desaparecidos Españoles, que levaba máis de 30 anos buscando ao seu fillo Antonio. Outros sabían do malestar repentino na metade da semana, da consulta aos médicos, da peritonite e da gravidade do posoperatorio.

Dionisia López Amado falaba con enerxía e sorría con picardía. Tiña unha voz na que o fume do tabaco deixara un ronroneo que, no seu falar, era agarimoso. Cantaba con ledicia e non era extraño vela bailar nos actos e festas da colectividade galega en Bos Aires. Amiga, confidente, nai de todos e avóa dos mais novos. Dionisia foi unha homenaxe á vida ao longo de 80 anos. E vivirá, dende logo, máis alá das circunstancias do seu corpo. Porque a vida é moito máis cunha chea de órganos. É un compromiso.

19 de nov. de 2008

Paxaro amarelo

As mulleres da miña familia cosían como quen respira. Cosía a miña avóa. Cosía a miña nai e tamén a miña madriña. Semellaba que non aprenderan nunca, que ese coñecemento, esa capacidade para facer duns trapos un vestido sinxelamente viña con ela.

Teño unha foto de nena cun mandil a raias feito pola miña avóa. Teñoas co vestido da Primeira comuñón, feito pola miña nai pero tamén as dos quince anos co traxe longo, en raso branco, todo bordado en pedriñas coas que -queixabase mamá- perdera a vista. Roupas, bonecas, bolsos... todo podía sair desas mans.

Miña irmá pequena e mais eu fumos "al corte" de nenas. Aquí, ninguén vai aprender a coser, aquí vaise ao corte. Pois alá fumos as dúas pero seica a maxia perdérase no barco ou quen sabe onde porque nin ela nin eu fumos quen de dar vida a aqueles vestidos, aqueles bonecos, manteis, sabas, chaquetas. Eu non pasei dalgunha falda e dun bolso. Pouca cousa para tan enorme tradición...

Nestes días, a mestra do meu fillo mandou no caderno o debuxo dun disfraz de paxaro. Non ten moito que facer porque é certamente sinxelo e básico. Para nais modernas, que traballan, pensei. Para nais modernas, que non saben coser como as de antes, pensei. E mesmo sen saber, mesmo sen a maxia que souberon reproducir as xeracións de mulleres que están antes de min, eu púxenme cos moldes e coas agullas. Se cadra, non é bonito, pero para iso chega ben co neno que o leva.