27 de jun. de 2007

Embaixadoras da seriedade

"Muller reideira ou puta ou peideira". Non sei se é só cousa de emigrantes, un dilatado sofremento, unha atrofia na capacidade de disfrute ou certo doo que non remata e non remata, pero os meus sempre fixeron da alegría evidente unha actitude censurable. Só os nenos estabamos fora da condea e non por moito: tiñamos unha relativa liberdade para xogar e rir, pero non moito nin con estridencia porque de seguida alguén chamaba á orde e anticipaba dores de estómago, problemas para respirar ou, sinxelamente, prometía unha labazada. E santo remedio.

O canon tiña unha vixencia curiosa. Diante dos outros, sempre. Diante dos nosos, con excepcións. Dona Rosa, de feito, era o que se podería chamar "a muller da excepción". Vestía cuns pantalóns de home (ou cando menos os levaba coa elegancia dun home), gastaba uns sombreiros que ela mesma tecía co plástico dos envases da leite, falaba cunha voz vibrante e aguda e tiña unha gracia fabulosa para os contos. Sen dúbidas, era unha narradora única. Ademáis, como moitos dos que contaba tiñan ocorrido a xentes máis ou menos coñecidas, antigos veciños, vellos tíos de alguén, a madriña dun seu parente e cousas así, as mulleres da miña familia rían con ganas. Ela era o centro e as mulleres todas alí rían, máis ainda, con intensidade, con furia. Sen limites. E non paraban nin cando as bágoas inundábanlles a faciana mesturándose cos posibles maquillaxes.

Cando a tarde de mate, galletas e mulleres remataba, cando as gargalladas íanse apagando, cando Dona Rosa marchaba, unha sombra de censura enchíao todo. Elas, as mesmas que tanto riran toda a tarde, voltaban á opacidade non sen antes pronunciar algunha frase chea de remorsos e cunha dose de condena para a muller que tanta ledicia era quen de facerlles estoupar. A que máis soaba era a do comezo: "Muller reideira ou puta ou peideira".

26 comentários:

TXARI disse...

nada máis longe da realidade.."mulher reideira, sempre haberá quem a queira...rir é bo, chorar tamén, a seriedade a máis das vezes é umha máscara...

Sintagma in Blue disse...

É tan machista a nosa cultura...

busto.agolada disse...

Erro maiúsculo, rir alonga a vida. Unha gargallada libera máis endorfinas ca un laboratorio de felicidade. Todo era produto dunha sociedade reprimida.
Un saúdo

Torreira disse...

Se non fose porque sei que o peor inimigo das mulleres esta nunha sociedade machista e vehiculizada polos homes,diria que as veces as mulleres (que non son impermeables a esto) son as súas peores inimigas.Supoño que iso e unha caracteristicas de todos os movementos asoballados (de xenero,de clase,culturais,de país...etc).Re Dios,que trascendente me puxen co conto da Rosa.Bicos Babel

besbe disse...

Nunca tan en desacordo con algún dito, é envexa da mala a que ten a xente que non sabe disfrutar co que se lle brinda e estou dacordo con torreira que ás veces as mesmas mulleres se afanan en manter estereotipos que nada teñen que ver coa realidade.

Tamén alabar o ánimo da Rosa, que seguro que algo sabía do conto mais tanto lle tiña, e como di txari, "sempre haberá quen a queira"

eu pola miña parte seguirei rindo ata facer arrugas. Saúdos :)

Son Unha Xoaniña disse...

Bueno tod@s sabemos do machismo da nosa sociedade, así que supoño que esto era outro engadido máis a ese machismo.
Pero contra as posturas machistas sempre hai outra para contrarestala, e pouco a pouco estas cousas van desaparecendo, eu dende logo nunca deixarei de rir, espero que vos tampouco.
Ademáis é moi bo para a saúde..
Un sorrinte saúdo.

paideleo disse...

Ese refr�n forma parte dun pensamento que, afortunadamente neste caso, vai cambiando.
Unha muller que non ri vale a metade.

Suso Lista disse...

Pois ti rí canto poidas, que a risa, é o único que se leva en limpo.

SurOeste disse...

Pois ás/aos que non rin a miña avoa chamáballes "coresma" ou tamén "carne seca"...canto mellor non é unha muller ou un home de vida alegre.

Anônimo disse...

Hai persoas que son un mar en calma dentro do trebon iracundo que nos asolaga. Esas persoas especiais que recordaremos toda a vida porque con pouco máis que a súa companha fansenos imprescindibles. cando esas persoas marchan o mundo queda máis baleiro e sen sentido. Quedamos illados naufragos.. pero a súa lembranza axudanos a navegar nos días vindeiros. Navega pois co exemplo de vitalidade de dona rosa!

Lula Fortune disse...

Qué triste esa identificación, sen dúbida asumida por moitas mulleres. A risa alonxa ao medo e xa se sabe, sen medo moitos non poden impoñer a súa voluntade. A rir!Un bico.

varzino disse...

Gostei do texto e é nessas pequenas coisas que noto pontos comuns de alguém ver as coisas como eu. bem haja.

Anônimo disse...

Non me negaredes que este é un bo exemplo da dozura e contundencia da lingua. Non me gusta o dito, non o entendo, pero gústame como soa. Muller reideira, ou puta ou peideira. Gústame o galego, até insultando ten o seu aquel...

Anônimo disse...

Todo o que de pracer puidera haber era negado ás mulleres, non é casualidade que até para insultar ás que rían as chamaran putas, o mesmo que chamaban ás que desfrutaban da súa sexualidade.
¿E por qué puta é un insulto tan empregado e non puteiro?
Por sorte, o que contas xa fai só parte da memoria, mais ainda quedan outras cousas por cambiar. E concordo que o papel da muller coma educadora dos nenos na sociedade patriarcal non fixo ningún ben á súa propia situación, mais ben a perpetuou na meirande parte dos casos.

Anônimo disse...

Co ben que senta soltar unhas gargalladas ben sentidas. Sexamos, pois, putas ou peideiras. ;)

Anônimo disse...

Afortunadamente penso que hoxe en día as mulleres cantamos (moito máis do que lle gustaría a algún ou algunha, que de todo hai) aquilo de " a quen lle importa..."

A Raíña Vermella disse...

Iso de non amosar ledicia é algo que as mulleres galegas levan (e xa vedes que non me inclúo) até o absurdo, até o punto de que hai xente que a un "que tal?" non é capaz de contestar cun "ben, grazas" senón que teñen que deixar ver o seu malestar vital con algún tipo de queixa. Hai un tipo de muller galega que vive instalada permanentemente na queixa, sexa por unha ciusa ou por outra, ou por nada en concreto. Supoño que o non poder amosar a alegría fai que remates por non sentila, ou que o interiorices tanto que che remate por parecer mais digna a dor. POr desgracia, non concordo con que sexa algo do pasado. Co relevo xeracional, agardemos, serao, pero ese momento aínda non chegou, e eu diría que a maior parte das mulleres de mais de cincuenta están ancoradas aínda nese rol.
P.D: últimamente, Torre, expresas os meus pensamentos mellor ca min mesma:)

Veloso disse...

Pois para min non hai cousa máis fermosa nin que me faga máis feliz cá risa das mulleres que quero. Oxalá haxa moitas persoas, como Dona Rosa, con esa capacidade de contaxio.

Lúa Neghra disse...

Sempre me gustaron as mulleres que rin tan escandalosamente que fan que toda a xente se dea a volta a miralas, diga o que diga o refraneiro. Dá a entender que a muller que ri é transgresora, e algo de transgresor hai en rir con gana nun mundo que nos quere calados e infelices. Non hai nada máis libre que unha desas gargalladas que fan que doan a barriga e o queixo, como se se nos desencaixara a boca. Deséxoche mil gargalladas desas! Unha aperta ao lonxe... ;)

Raposo disse...

Eu tamén escoitei ese dito na miña aldea. E o ler o teu post lembreime da peli "O nome da rosa", na que se fala dun libro antiguo que condenaba a risa.
¡Co fermosa que é!
Unha aperta.

FraVernero disse...

Haiche xente tan aburrida...

Mais a ledicia e o riso son das cousas que xustifican a existencia. Só unha cultura puritanona e singularmente estúpida (alén de toscamente patriarcal equí, nesta división de xéneros e idades do riso) podería caer nestas cousas. Mais logo pensamos ('O nome da rosa' de Eco en mente, e quizais algo da teoría posmoderna) no poder subversivo do humor, cando rilla nesa pedra vella, gris, e esluída dun Poder que o último que exerce é a autocrítica incluída no rirse dun mesmo...

Mrs.Doyle disse...

E que me di da figura da "tola". Non era certo que denominaban así ás mulleres diferentes de cada aldea? ás mulleres que centos de anos antes ches chamaban meigas?
Afortunadamente a cousa vai cambiando... pero que lentamente...

Marinha de Allegue disse...

Vaia a risa en feminino molesta co saudable e reparadora que é.A expresión en feminino sempre contida e agachada. Hai refráns que setencian e mancan a sensibilidade de que ten capacidade para apreciala.
Nunca escoitara a expresión, non me gusta e prometo seguirme rindo alto e claro ainda que se me poida tachar de puta ou peideira por ser muller.

Unha aperta
:)

Paz disse...

Nun libro de leitura de meu fillo atopei esta cita da grande poetisa Gloria Fuertes, que dende entón decora a porta da miña nevera: “ Rir a todas horas, receitado servidora “ ¡ É apta para todolos públicos ¡

Lúa disse...

vaia....eu non paro de rir!!!hehehehhe bicos!!!

torredebabel disse...

Grazas a todos e a todas polas vosas verbas e polas vosas risas.

Non sei se xa volo contaría pero son unha apaixonada lectora de Harry Potter e, das cousas que me gustan dese mundo máxico no que vive o rapaz-aprendiz-de-mago, penso que o maior logro é esa imaxe dos temibles dementores que cun bico poden chuchar a felicidade e as mellores cousas dunha alma. Coñezo unha ducia de dementores na vida real: xentes que se achegan e enchen as nosas vidas de queixas, de castigos, de culpas e asi van quedándose coa nosa capacidade de disfrute. Na historia de Harry Potter, con todo, hai un xeito de afastalo: consiste en concentrarse moito moito na lembranza dun momento fermoso e intensamente feliz da nosa vida. Non vale calquera recordo casual dun soriso, ten que ser dunha ledicia fortísima. Cando iso volve á memoria, da variña máxica xurde unha figura de luz que é quen de afastar a negrura e infelicidade eterna dos dementores.

Grazas polas vosas risas. Grazas por estares alí, enchendome de lembranzas bonitas.