27 de nov. de 2007

Herdanzas

«
No entanto, teño sentimentos ambivalentes fronte ao galego. Por unha banda, sei que son diferente, que ignoro moitos dos seus costumes, que fixen un desenvolvemento que, nas circunstancias que me tocou vivir, non era posible en Galicia. Doutra banda, teño un sentimento de envexa porque eles, os galegos de alá, quedaron coa patria. Aínda que eu siga sendo no espírito tan dona lexítima desa terra como eles, non terei a capacidade de legala aos meus descendentes co sentimento de pertenza do que nace e se reproduce no lugar de seu. Perdín o poder de transmitir o legado que recibín dos meus antepasados que fecundan a terra de Marrozos desde a noite dos tempos. O espolio máis grande que me impuxo a emigración foi o da capacidade de legar o vínculo ancestral cun territorio e unha cultura. Quedeime coas raíces ao aire...
»


Así remata o artigo que María Rosa Iglesias leu fai dous meses máis ou menos. Ela naceu en Compostela e foi arrasada pola emigración da súa familia con cinco anos. Non foi asimilada. Nunca. E tanto non foi asimilada que o seu fillo maior é historiador na UBA e na USC. Un historiador que percorre as entrañas da diáspora galega en Bos Aires. E con todo, isto é o que sinte.

16 comentários:

Ra disse...

Un artículo estremecedor.
Abrazo fuerte, Torredebabel.

busto.agolada disse...

As confesións de Mª Rosa expresan ben claro o drama da emigración pero creo que conseguiu legar ese vínculo coa cultura ao seu fillo. Non todo está perdido.
Unha afectuosa aperta.

Sun Iou Miou disse...

Coma Diego, nacemos e somos de onde queremos. Mentres fun ao baño no mesón dunha viliña de Zamora na que paramos a xantar, a miña mestra de chinés (que naceu en Taiwán e leva seis anos en Cidadeabertaaomar) aplacou a curiosidade dos camareiros que nos atenderan coa súa fala entrecortada: "Somos de Galicia".

Roi Buligan disse...

Si que impresiona ese sentimento case atávico de unión coa terra que no xen galego é especialmente sensible pero nos tempos actuais como titula o teu blog, técense fios invisibles que sustitúen ós vellos sentimentos de olor á terra húmida
a capacidade de legar eses vencellos permanece intacta na distancia.
bicos

Suso Lista disse...

Triste é sentir as raices ao aire, pero eu creo, que xustamente recoñecelo, ainda non as ten completamente ao aire, hai algo que ainda ten na sua terra; o pensamento, e eso, fai que ainda que o eucalipto viva en Galiza, a sua terra, e o seu pensamento se o tuvera, está en Australia. Bicos

Anônimo disse...

Emocioante artigo. Pero eu creo que non é tan malo ter as raices no aire mentres o noso corazón sexa libre de sentirse de onde el queira. Eu fun a "galega" en Barcelona , onde emigraron meus pais. Cando voltei, fun a "catalana", e eu non me sentía de ningún sitio. Aprendín a vivir así, e amar a terra que pisaba en cada momento da miña vida.
Moitos e fortes bicos(que teñen que chegar moi lonxe)

TXARI disse...

coissas que enternece lelas, ajúdanos a os que estamos fóra a aferrarnos a algho que sabemos nom haberemos de perder, agardo!!

Anônimo disse...

"Quedeime coas raices ao aire".
Impactoume esa frase.

Mario disse...

Comprendo esa dor, e respéitoa, pero tamén é certo que se corresponde cunha visión da comunidade humana que está mudando profundamente. Creo que na maior parte das nacións sen estado o vínculo físico cun obxecto como pode ser a terra ou o territorio decaeu para ser subsitituído pola pertenza cultural ou de comunidade. É dicir, deixar a bioloxía e abrazar a vontade persoal.
Vivimos aquí, pero se a terra afunde e temos que mudarnos para Nova Zelandia (pasoulle ás illas Tuvalu) seguiremos sendo un pobo, polo menos mentres queiramos seguilo sendo. Do mesmo xeito cando perdamos a nosa identidade deixaremos de ser galegos e dará igual canta terra administrativa teñamos para vivir.
Das experiencias máis fermosas da miña vida foi visitar Barcelona e ver que había unha colonia de galegos que me fixo sentir como na casa, ver que un blog coma este se pode facer dende Bos Aires, e que a nosa lingua segue viva mesmo na diáspora.
Pódese ter saudade da familia, da paisaxe e até das posibilidades dunha outra vida, pero a galeguidade é algo que se constrúe dentro de cada un de nós.
(E perdón pola extensión).

estibaliz... disse...

sen embargo, torredebabel, eu vexo a emigración dende un punto de vista ambivalente: non creo que o drama sexa o da emigración. O drama preexiste nas condicións que obrigan ás xentes a desarraigarse.

A miña tamén, cal non?, é familia de emigrantes. En Bos Aires e Cuba, principalmente. Pero no seu caso, regresaron e fixeron a vida aquí, retomárona. Póñoche outro exemplo: o pai de meu fillo é de Caracas. Sen el eu non tería este fillo que teño, nin el podería labrarse un porvir nesta terra, que é a dos seus antepasados maternos, tamén. Máis que como raíces ao aire, os emigrantes tecen as súas raíces con outras, entremesturan as culturas, as mágoas, os costumes, o humor... e grazas a iso existe a especie humana e a súa cambiante face.

Sei que é desasosegante sentirse de ningures, anhelar unha identidade monolítica e sen fisuras, pero coido que o enriquecimento que proporciona ser un híbrido de varios lugares a un tempo, permite cultivar mellor a universalidade, a amplitude de miras, o respeito ao alleo, a mentalidade collage ou mosaico.

As grandes culturas sempre foron froito de grandes mesturas. A Torre de Babel non foi un castigo: a Torre de Babel foi un trampolín cultural. O que é dramático é que as condicións en certos países sexan tan terríbeis que obriguen á súa poboación a emigrar ou morrer.

Ti es un bo exemplo de que ese espolio cultural nunca sucede completamente: es un referente para todos os blogs en galego dende Bos Aires. E nunca viviches aquí.

Os vínculos persisten a través do espazo. Son diferentes, pero coido que son herdábeis, son unha herdanza se cadra aínda maior, porque un lega ese vínculo cunha terra e unha cultura e tamén as ganas inmensas, a saudade inmensa, a morriña inmensa o nonseiqué inmenso de facela persistir.

FraVernero disse...

Certo é, como comenta Mario, que as fronteiras claras da identidade levan tempo desdebuxándose. Agora, ata certo punto, son máis construídas. E compartidas. Palabras como 'hibridación' e 'mestizaxe' poden soar a moneda gastada, mais reflexan axeitadamente a fin dun mundo de formas puras, tamén nas pertenzas nacionais. Os galegos, que temos vivido en moitos casos en países diferentes, ben sabemos dos múltiples vencellos a tecer. Neste caso, o da galeguidade, a comunión de língua e de vontade (a língua tamén é unha libre escolla) tece unha rede de tela de amianto, inexpugnábel aos lumes que todo o devoran...

From Hell disse...

from hell returns
saúde

paideleo disse...

Eu tiven momentos da miña vida nos que sentía as raíces no aire. Agora non tanto pero a vida dá muitas voltas e non sei se terei que marchar da terra co que iso supón. Iso si: amarei tamén a terra que me acolla.

rosa enriquez disse...

Sentir que un ten as raíces ao aire, é unha fermosa e triste afirmación. No caso de María Rosa, creo que non é tanto así pois o seu fillo está vencellado á Galiza, mesmo que viviu fóra dela. Iso, creo eu, é xa un logro importante que amosa que esas raíces moven os brazos dende o ar para acoller no seu van aos que o desexen, e aquí aparece a cuestión da vontade persoal da que falan Fravernero e Mario.E nisto da vontade de pertenza a un pobo é onde se sitúa a idea de selo co resto quen non está fisicamente preto. Penso tamén que mergullarse con outras culturas só pode enriquecermos, alimentarmos por dentro ampliar puntos de vista. Algo así como ser múltiple sendo unitario. Mario díxoo moi ben: levar a galeguidade dentro de nós. Eu engadiría:dala a coñecer.
Bicos

Son Unha Xoaniña disse...

O artigo é dunha grande dureza, " O espolio máis grande que me impuxo a emigración foi o da capacidade de legar o vínculo ancestral cun territorio e unha cultura."
Moitos teñen esta capacidade porque non lles foi expoliada e máis rexeitana.
O miña admiración para tod@s @s que estades na diáspora e sodes capaces de transmitir aos vosos fillos sentimentos coma os de María Rosa.
Unha aperta.

Nébeda Piñeiro Barros disse...

eu quédome coas raíces ó aire e morro.