Redes galegas

"¿Pensa que internet pode facer algo específico na construción e reforzo do amor pola terra, pola lingua e pola cultura galegas?". Entre algunhas outras, fixen esa pregunta a perto dunha ducia de blogueiros fai meses. Quería facer un percorrido polos motivos que levan a unha persoa a crear un blog, escribir nel regularmente, escoller a lingua galega para contar, e ler outras tantas bitácoras a cotío. As respostas poden atoparse no artigo que se inclue no ultimo número (o 171) da revista Grial que pode lerse de balde na web da Editorial Galaxia.

Cara ao futuro da cultura galega, un dos integrantes do Grupo de Investigación en Novos Medios da Universidade de Santiago de Compostela e tamén blogueiro Manuel Gago Mariño é optimista: "Eu coido que internet xa o está facendo. Para comezar, a presenza da nosa lingua na rede multiplicouse de xeito insospeitado e en direccións que ninguén consideraba no ano 2003. A lingua reinvéntase a diario na confrontación entre unha sociedade moderna e as redes telemáticas. Ata o momento, só era empregada por contadas institucións, entidades e particulares, pero agora o seu uso está disparado. Ademais, redistribúe a cultura: moita xente de talento obtén agora unha visibilidade que antes non tiña. Este factor de redistribución da cultura e de visibilización paréceme relevantísimo para osixenar círculos sociais e iniciativas. Internet favorece tamén algo ao que, ata o momento, non estabamos moi afeitos en Galicia: favorece a creación colectiva e a iniciativa conxunta. Relatos e novelas feitas entre varios, colectivos de ilustradores, xornais feitos pola propia comunidade... é fantástico para a modernida de da nosa cultura".

Profesor universitario, Gago proxecta o fenómeno cara á diáspora: “Neste ágora virtual, ninguén está lonxe ou preto. As novas tecnoloxías —tal como xa se prevía que ía ocorrer a finais dos 90— poden pular a presenza da diáspora cara á ágora cibernética na que nos atopamos e rachar con difíciles barreiras. Galicia xa non é só un territorio, senón un espazo cultural e de interacción de fronteiras difusas”.

Fronte á mesma pregunta, o xornalista e escritor Xosé Manuel Pereiro (autor do blog Si Home, Si) opinou en positivo: “Sobre de todo porque ata agora se relacionaba o galego co atraso, non tiña prestixio social, e vencellándoo a internet, aproveitará o prestixio que teñen as novas tecnoloxías”.

Kiko Novas tamén o pensa: “Internet é o futuro. Unha páxina que fale temas que non teñen que ver coa lingua nin con Galicia directamente é o mellor xeito de normalizar a lingua. Se unha persoa castelán-falante entra na Internet para buscar, por exemplo, información sobre coches, viaxes e astronomía e resulta que a le en galego teriamos dado un espectacular paso adiante”.

E o multipremiado escritor Xurxo Sierra Veloso: “É posible que teñan influencia antes nas comunidades do estranxeiro que na propia Galicia, aínda que tamén dentro das nosas fronteiras hai espazo para a esperanza. En realidade, creo que hai certos blogs que, levados polo prestixio persoal e profesional dos seus facedores —“As uvas na solaina”, “Brétemas” ou “Sihomesi”— poden estar contribuíndo a fomentar o debate e mesmo a crear certas correntes de opinión”.

E o xornalista de La Voz de Galicia Nacho Miras Fole: “Si que contribuirán a comunicar e a unir a xente ao través deses fíos invisibles. O malo é que Galicia segue a ser un sitio cunha poboación maioritaria que emprega máis as ordeñadoras que os ordenadores, unha poboación envellecida á que pouco lle vai cambiar a vida que nós andemos nestas lideiras da rede. En calquera caso, insisto, non pode ser malo estar conectados”.

Engádese a talentosa A picara de Allegue cando di: “É un medio de comunicación moi enérxico e eficaz. Eu mesma, sen ir máis lonxe, grazas a unha web puiden contactar cunha prima da miña nai arxentina que buscaba á miña avoa. Ese foi un momento fermoso; a miña avoa xa falecera e non puido vivilo, pero a miña nai púxose contentísima. Atopar a Zulma foi unha felicidade”.

E o escritor Fran Castiñeira: “Non só en Galicia senón en todo o mundo o blog é un fenómeno de comunicación que está sendo estudado pola súa crecente influencia en correntes de comunicación e pensamento. E Galicia non vai ser unha excepción, non hai máis que lembrar os movementos en internet sobre os aspectos de actualidade galega, como cando a marea negra do Prestige ou as últimas eleccións galegas e españolas. Iso é comunicación”.

E o poeta e coordinador de obradoiros literarios Eduardo Estévez: “Creo que, nalgunha medida, xa están a telo. Pero non só dende os galegos do interior cara aos da diáspora, senón tamén no senso contrario. Para os que están fóra, a posibilidade que brinda de establecer e manter contacto cotián co que sucede dentro é moi importante. E para os que estamos dentro, comprender dun xeito máis próximo o que sucede fóra tamén pode axudar a soster(nos) (n)o noso labor diario a prol da cultura”.

O profesor e experto en literatura galega Marcos Valcárcel tamén di: “Internet pode ser poderosísima no reforzo do amor pola terra, a lingua e a cultura galegas. Demóstrano tres feitos concluíntes: (1) a experiencia de Vieiros e outras páxinas e portais semellantes; (2) a forza do galego na blogosfera; e (3) a presenza importante do galego en blogs e páxinas da emigración galega, sobre todo americana. Todo isto dálle ao noso idioma posibilidades de comunicación que nunca soñou. E, ademais, con plena liberdade, sen depender do capricho das empresas ou das súas marchas adiante e atrás (hai xornais comprometidos, pouco, co galego, por temporadas: hoxe si, mañá menos; non é este o caso da maioría dos galegos que escribimos en Internet)”.

Por iso, asegura que os blogs xa teñen influencia na actualidade de Galiza hoxe: “Penso que xa están a ter esa influencia, aínda que, como é lóxico, é moi difícil de medir. Pero coñezo ben o mundo da prensa escrita e estou seguro de que os responsables e directores dos xornais len os blogs galegos. Ata o punto de ‘copiar’ iniciativas como a procura da palabra galega máis fermosa (La Voz de Galicia lanzou un concurso semellante ao da iniciativa de “Náufrago”) ou reportaxes como o que lle fusilaron a “O ollo da vaca”. E xa hai nos xornais, seccións e columnas que imitan o estilo e a linguaxe dos blogs. E estou seguro de que para moitas persoas a seriedade e credibilidade de moitos blogs non é menor da que fornece a radio, a televisión ou a prensa escrita. E o mesmo sucede coas colectividades galegas no mundo: teñen en Internet unha poderosa arma de comunicación libre e gratuíta”.

Grazas polo voso tempo, e tamén grazas a todos os que foron consultados e cuias verbas aparecen no artigo. E tamén (sobre todo diría eu), grazas pola xenerosidade de receberme nesta enorme familia que é o blogomillo. Moitas grazas!